• Home
  • Nieuws
  • CurieuzeNeuzen in de Tuin
    • Het onderzoek in 2021 en 2022
    • Duik in de resultaten van CurieuzeNeuzen in de Tuin 2021
    • CurieuzeNeuzen Slotevent
    • Voor deelnemers
      • Wat verwachten we van je?
      • Video
      • Handleiding
      • Mijn dashboard
    • Waar we meten
      • Tuinen
      • Scholen
        • Lespakketten
      • Openbare domeinen
      • Bedrijven
      • Landbouwgebieden
      • Natuurgebieden
      • Praktisch
      • Bekijk het dashboard
    • Vragen?
    • Partners
  • Over CurieuzeNeuzen
  • Contact
CurieuzeneuzenCurieuzeneuzen
  • Home
  • Nieuws
  • CurieuzeNeuzen in de Tuin
    • Het onderzoek in 2021 en 2022
    • Duik in de resultaten van CurieuzeNeuzen in de Tuin 2021
    • CurieuzeNeuzen Slotevent
    • Voor deelnemers
      • Wat verwachten we van je?
      • Video
      • Handleiding
      • Mijn dashboard
    • Waar we meten
      • Tuinen
      • Scholen
        • Lespakketten
      • Openbare domeinen
      • Bedrijven
      • Landbouwgebieden
      • Natuurgebieden
      • Praktisch
      • Bekijk het dashboard
    • Vragen?
    • Partners
  • Over CurieuzeNeuzen
  • Contact

Invloed van hevige neerslag op het bodemvocht in Vlaamse tuinen

17/07/2021

Invloed van hevige neerslag op het bodemvocht in Vlaamse tuinen

17/7/2021

Afgelopen week kreeg het zuidoosten van België te kampen met extreme neerslag, met hallucinante beelden van overstromingen tot gevolg. Deze grote neerslaghoeveelheden laten ook duidelijke sporen na in de bodemvochtigheidsmetingen van het CurieuzeNeuzen-netwerk.

Je ziet op de kaart hieronder dat tuinen in de provincie Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant een absolute piek in bodemvocht vertonen van op sommige plaatsen tot meer dan 20% in vergelijking met een referentieniveau vorig weekend.

 

 

Stippenkaart van het verschil in bodemvocht in Vlaamse gazons tussen het piekniveau op 14 juli (na de dag met hevige neerslag enkel in het oosten van het land) en het gemiddelde bodemvocht op 11 juli, als referentie.

Gazons als spons

Zulke bodemvochtpieken, tot meer dan 20%, tonen duidelijk het belang aan van onze gazons, tuinen en natuur als spons bij hevige regenbuien: al het water dat door onze tuinbodems kan opgenomen worden, wordt op zijn minst tijdelijk vastgezet, en verlaagt de druk op onze rioleringen en rivieren, en vermindert zo het overstromingsgevaar. De geobserveerde toenames in bodemvocht traden bovendien ook op in tuinbodems die al heel nat waren, na een heel natte eerste helft van juli (het gemiddelde bodemvochtpercentage op 11 juli in de Vlaamse gazons was 38%).

Op momenten van extreme neerslag als deze kan een groot deel van de neerslag echter toch niet in de bodem dringen: er is een maximum hoeveelheid neerslag die bodems in één keer kunnen opnemen voor ze volledig verzadigd zijn. Het overtollige water zal bovengronds moeten afvloeien, met overstromingsgevaar tot gevolg. Dat maximum is onder andere afhankelijk van bodemtype, neerslaghistorie (heel natte, maar ook heel droge bodems kunnen minder water opnemen) en de gezondheid van de bodem (bodems met hoge diversiteit aan bodemleven kunnen meer water opnemen). Als een groot deel van de bodem bovendien wordt afgedekt met beton, asfalt of stenen wordt de capaciteit van de grond als waterbuffer snel kleiner. Gevolg: meer overstromingen.

Ook tonen de data van de gazondolken duidelijk de gevolgen van de lange duur van deze regenbui. Op 14/7, waarop de felle regenbuien in Vlaanderen zich nog concentreerden in het oosten van de regio, waren de toenames in bodemvocht in de Limburgse gazons van het CurieuzeNeuzen-netwerk nog beperkt tot 10 tot 15%.

Stippenkaart van het verschil in bodemvocht in Vlaamse gazons tussen het piekniveau op 15 juli (na de dagen met hevige neerslag in het centrum en oosten van het land) en het gemiddelde bodemvocht op 11 juli, als referentie.

Meer extreem weer

Ook in de toekomst verwachten we meer van deze extreme neerslagevents. Zelfs mocht de totale hoeveelheid neerslag in België hetzelfde blijven, zal het voor planten moeilijker zijn om aan water te geraken als die neerslag in minder, maar grotere buien valt, net omdat de bodem verzadigd raakt en veel meer water verloren moet laten gaan.

Deze zomer hebben we in tegenstelling tot vorige jaren tot nu toe wel veel neerslagdagen gehad, waardoor het bodemwater wel goed is kunnen aanvullen. Ons grondwater staat er op dit moment dus goed voor. Zo’n natte start verlaagt ook de kans voor hittegolven in onze tuinen: de zomerzon zal veel energie nodig hebben om al dat water te verdampen, waardoor er minder energie over is voor opwarming. Een natte bodem zoals nu is dus de beste airco tegen grote hitte.

De patronen op de bovenstaande kaarten tonen ook nog eens duidelijk aan dat er ook in de impact van neerslag op het bodemvocht veel regionale én lokale verschillen kunnen zijn. Onze wetenschappers gaan hier nu mee aan de slag om te kijken of en hoeveel effect tuinligging en -beheer kan hebben op de impact van de neerslag op het bodemvocht, en hoeveel verschil we ook in die infiltratie kunnen maken.

De interactieve stippenkaart en meer duiding bij de metingen vind je op standaard.be/curieuzeneuzen

Over CurieuzeNeuzen

Bij CurieuzeNeuzen geloven we volop in de kracht van grootschalige burgerwetenschap, waarbij duizenden burgers hun steentje bijdragen in een groot onderzoeksproject. De hulp van vele burgers laat toe om onopgeloste wetenschappelijke problemen alsnog te “kraken”.

© 2025 · Curieuzeneuzen · Algemene voorwaarden · Privacyverklaring

  • CurieuzeNeuzen in English
We gebruiken cookies op deze website om je surfervaring te optimaliseren.
Door op 'accepteren' te klikken, ga je hiermee akkoord.
Privacy statementAccepterenNee, bedankt
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT