CurieuzeNeuzen krijgt nakomelingen
CurieuzeNeuzen krijgt nakomelingen
Was je de afgelopen weken in Brussel, dan kon je er haast niet naast kijken: in de metro, in de krant, op affiches in de straten en op de lokale zenders werd opgeroepen om je in te schrijven voor CurieuzenAir, het grootste burgeronderzoek naar luchtkwaliteit ooit in Brussel. We zetten CurieuzeNeuzen niet alleen verder in eigen land, ook in Spanje en in Ierland werden burgeronderzoeken geïnspireerd door ons onderzoeksmodel.
CurieuzenAir BXL
Het grootste burgeronderzoek naar luchtkwaliteit in Brussel riep de afgelopen weken op om je als Brusselaar in te schrijven als deelnemer voor het onderzoek in september 2021. Een vergelijking met CurieuzeNeuzen Vlaanderen is snel gemaakt, maar hoe zit dat nu eigenlijk? Het verhaal van CurieuzenAir begint in oktober 2019, wanneer Bloomberg Philantrophies, de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, Leefmilieu Brussel, universiteiten, onderzoekscentra en NGO’s het ‘Brussels Clean Air Partnership’ aangaan: een samenwerking om de luchtvervuiling in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in te dijken. Het Brussels Clean Air Partnership maakt onderdeel uit van het bredere milieuprogramma van Bloomberg Philantrophies, dat in 810 steden en 170 landen investeert in zaken als energietransitie, klimaatactie en de bescherming van ecosystemen van oceanen.
Een van de betrokken partners in het Brussels Clean Air Partnership is Burgerbeweging BRAL. Zij klopten vervolgens aan bij Universiteit Antwerpen naar aanleiding van CurieuzeNeuzen Vlaanderen. Samen met andere partners als ULB, De Standaard, Le Soir, BRUZZ werd de afgelopen weken campagne gevoerd om 3000 deelnemers te vinden. Zij starten in september 2021 met het meten van luchtkwaliteit aan hun gevel, schoolpoort, bedrijfsentree of gemeentehuis. Een nieuw tak binnen CurieuzenAir is het Community traject, dat speciaal in samenwerking met BRAL werd opgezet om moeilijk bereikbare gemeenschappen te betrekken bij het onderzoek. Een andere aanpassing is de deelnemersprijs: om het project voor iedereen toegankelijk te laten zijn, werd ingezet op een ‘pay as you like’ principe, waarbij de deelnemer zelf zijn deelnamebedrag kan instellen op basis van zijn of haar draagkracht.
De inschrijvingen zijn inmiddels gesloten: 17 juni wordt de selectie bekendgemaakt. De metingen duren een maand en starten op 21 september. Je volgt het onderzoek via curieuzenair.brussels en op de websites van mediapartners De Standaard, Le Soir en BRUZZ.
Barcelonaaaaa!
Het CurieuzeNeuzen-model inspireert ook tot buiten de landsgrenzen. Op verschillende plekken in Europa nemen burgers het heft in handen als het gaat over de luchtkwaliteit in hun straat en de impact op hun gezondheid. Zo publiceerde het xAire project in Barcelona recent de resultaten van het onderzoek uit februari 2018. Geïnspireerd op CurieuzeNeuzen Antwerpen uit 2016 onderzochten 1650 ouders, leerlingen en leraren van 18 basisscholen de luchtkwaliteit in verschillende wijken in Barcelona. Samen plaatsten zij meetbuisjes op 800 locaties in de stad, met name in de nabijheid van de deelnemende scholen. Onder begeleiding van de betrokken wetenschappers werden de resultaten door de scholen zelf verwerkt: leerlingen presenteerden de conclusies en aanbevelingen op het 5e Barcelona Science Congress en overhandigden hun rapport aan de schepen van mobiliteit. Het resultaat van de metingen vind je terug op een interactieve kaart.
Ook aan de andere kant van het kanaal wordt de methodiek van CurieuzeNeuzen binnenkort ingezet. In september van dit jaar start in Dublin het burgerwetenschapsproject Clean Air Together, een initiatief van de Ierse Environmental Protection Agency naar aanleiding van het overschrijden van de Europese NO2 limieten in de stad. Eind 2021 moet er een actieplan liggen dat zowel de oorzaken als oplossingen bekijkt. Clean Air Together helpt bij het nauwkeurig in kaart brengen van de luchtkwaliteit, met 1200 burgerwetenschappers die in het najaar starten met de metingen.
