Vakantietip: op zoek naar teken met Teek A Break!

Wanneer we spreken over tekenbeten denk je misschien aan wandelingen in het bos, maar eigenlijk wordt maar liefst 45% van de tekenbeten opgelopen in de tuin. Collega’s van de Universiteit Antwerpen onderzoeken met burgerwetenschapsproject Teek A Break de aanwezigheid van teken in tuinen, en kunnen daarbij ook jouw hulp gebruiken.

Je bent zelf wellicht al eens gebeten door zo’n kleine teek. Je vindt ze dan terug als een klein bolletje op je huid, maar eigenlijk zijn teken plat. Het leven van deze spinachtigen bestaat uit vier levensstadia: ei, larve, nimf en volwassen teek. Om van de ene naar de andere levensfase te komen, hebben ze steeds bloed nodig van een gastheer. Een hele levenscyclus kan twee tot vier jaar in beslag nemen.

Teken zijn er dus het hele jaar door, maar ze zijn pas actief wanneer het warmer is dan 10°C. Toch houden ze niet van extreme warmte, omdat ze dan het risico lopen om uit te drogen. Ze verstoppen zich bij hitte op lager gelegen, vochtige plekken en wachten tot de omstandigheden beter zijn om weer op zoek te gaan naar een gastheer. Daardoor is de kans op een tekenbeet tijdens deze hete en droge zomerdagen wat kleiner dan bijvoorbeeld op een mooie lentedag, maar omdat we in de zomer wat vaker met een korte broek en t-shirt in de tuin en natuur verblijven, blijft het risico op een tekenbeet aanwezig.

Zelf op onderzoek in je tuin

In welke tuinen houden teken zich schuil? Dat proberen collega’s van de Universiteit Antwerpen in kaart te brengen met het burgerwetenschapsproject Teek a Break. Daarvoor zoeken ze enthousiaste burgerwetenschappers om in hun eigen tuin teken te vangen met een zelfgemaakte tekenvlag. De resultaten vul je vervolgens in op de website van Mijn Tuinlab. De teken stuur je op naar het laboratorium voor analyse.

Sinds de start van het onderzoek in maart 2021 werden al 168 tuinen onderzocht. In 40% van die tuinen werden teken gevonden. Er werden teken gevonden in alle Vlaamse provincies en op alle vegetatiecategorieën. Dus ook op een kort gazon! In de teken werden verschillende bacteriën gevonden, waaronder degene die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Tot nog toe zijn de besmettingspercentages iets hoger dan die van teken in bosgebieden, maar om dit verder in detail te kunnen onderzoeken, net als in welke types tuinen en in welke soort vegetatie teken nu eigenlijk het meest voorkomen, hebben de wetenschappers nog meer deelnemers én teken nodig.

Zin in een vakantieactiviteit in eigen tuin, waarmee je de wetenschap een handje helpt? Deelnemen kan nog tot oktober 2022. Op www.uantwerpen.be/teken vind je alle info.